قرص فنازومکس (Phenazomex) که با نام علمی فنازوپیریدین (Phenazopyridine) شناخته می شود دارویی است که به عنوان یک مسکن موضعی برای دستگاه ادراری مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو به طور خاص برای تسکین علائم ناشی از تحریک مجاری ادراری طراحی شده است و اثر بی حس کننده ای بر مخاط مثانه و مجرای ادرار دارد.
فنازومکس عمدتاً برای درمان مشکلات و بیماری های دستگاه ادراری مانند عفونت های دستگاه ادراری (UTI) و التهاب مثانه به کار می رود. این دارو با اثر بر روی عضلات صاف مثانه اسپاسم های عضلانی و احساس درد یا فشار را کاهش می دهد. همچنین در برخی شرایط برای درمان التهاب ها و دردهای مربوط به پروستات یا مثانه نیز تجویز می شود.
فنازومکس عمدتاً برای کاهش و تسکین علائم زیر تجویز می شود:
-
درد و سوزش هنگام ادرار: که ممکن است به دلیل عفونت ادراری آسیب جراحی یا استفاده از کاتتر ایجاد شود.
-
تکرر ادرار: احساس نیاز فوری یا مکرر به دفع ادرار.
-
ناراحتی عمومی مجاری ادراری: ناشی از تحریکاتی مانند عمل های آندوسکوپی یا سایر مداخلات پزشکی.
این دارو معمولاً در کنار درمان های دیگر (مانند آنتی بیوتیک ها برای عفونت) استفاده می شود زیرا خود فنازومکس عفونت را درمان نمی کند بلکه فقط علائم را موقتاً بهبود می بخشد.
خواص:
-
اثر بی حس کننده موضعی: فنازومکس با تأثیر مستقیم بر مخاط مجاری ادراری احساس درد و سوزش را کاهش می دهد.
-
تغییر رنگ ادرار: یکی از ویژگی های بارز این دارو تغییر رنگ ادرار به نارنجی یا قرمز است که طبیعی بوده و جای نگرانی ندارد اما ممکن است لباس یا لنزهای تماسی را لکه دار کند.
-
عملکرد سریع: معمولاً در عرض چند ساعت پس از مصرف علائم را تسکین می دهد.
نکات مهم:
-
این دارو به صورت قرص های 100 یا 200 میلی گرمی موجود است و دوز معمول آن برای بزرگسالان 200 میلی گرم سه بار در روز (ترجیحاً بعد از غذا) است.
-
مصرف آن نباید بیش از 2 روز بدون نظر پزشک ادامه یابد به ویژه اگر همراه با آنتی بیوتیک استفاده می شود.
-
در شرایط خاصی مانند بارداری شیردهی بیماری های کلیوی یا کمبود آنزیم G6PD (فاویسم) باید با احتیاط و تحت نظر پزشک مصرف شود.
نحوه مصرف فنازومکس
فنازومکس معمولاً به صورت قرص های ۱۰۰ میلی گرمی مصرف می شود و دوز دقیق آن بسته به شرایط بیمار و توصیه پزشک می تواند تغییر کند. این دارو باید به همراه غذا مصرف شود تا از تحریک معده جلوگیری شود. میزان دوز و تعداد دفعات مصرف این دارو توسط پزشک معالج تنظیم می شود و ممکن است برای هر بیمار متفاوت باشد.
- بزرگسالان: ۱۰۰ میلی گرم ۲ یا ۳ بار در روز
- کودکان بالای ۱۲ سال: دوز کم تری از دارو بسته به وزن و شرایط خاص کودک ممکن است تجویز شود
توصیه می شود قرص فنازومکس با یک لیوان آب مصرف شود و به هیچ وجه نباید دوز دارو را بدون مشورت پزشک تغییر داد.
عوارض جانبی فنازومکس
مانند بسیاری از داروهای دیگر فنازومکس نیز ممکن است عوارض جانبی مختلفی داشته باشد. این عوارض معمولاً خفیف و موقتی هستند اما در برخی موارد ممکن است جدی تر شوند.
- خشکی دهان
- خواب آلودگی یا احساس خستگی
- تاری دید
- یبوست
به طور خلاصه فنازومکس یک داروی کمکی است که برای راحتی بیماران در مواجهه با علائم آزاردهنده ادراری به کار می رود اما درمان اصلی بیماری زمینه ای (مثل عفونت یا سنگ کلیه) را انجام نمی دهد و باید با تجویز پزشک مصرف شود.
