آشنایی و معرفی شغل آتش نشان
پاراف آشنایی و معرفی شغل آتش نشان
آتشنشانی یا اطفا حریق مجموعه اقداماتی است که برای مقابله با آتش بوسیله خاموش کردن، کنترل و یا هدایت آتش‌های ناخواسته انجام می‌گیرد. اهداف آتشنشانی حفاظت از سلامت افراد، جلوگیری از آسیب به اموال و حفاظت از محیط زیست است. در همه کشورها سازمان آتش نشانی وجود دارد که وظیفه مقابله با آتش، سوانح و حوادث مختلف را برعهده دارد. در ایران اولین سازمان آتش نشانی توسط روس ها در شهر تبریز ایجاد شد.
آتش نشانی ها زیر نظر شهرداری کار می کنند و وظیفه تامین تجهیزات آتش نشانی و لباس آتش نشانی به عهده این نهاد است. آتش نشان فردی است که انواع مهارت های اطفاء حریق و عملیات امداد و نجات را دارد. او از افراد و اموال آنها در برابر آتش و سایر خطرات محافظت کرده و در شرایط اضطراری به آنان کمک می کند. همچنین درباره مسایل ایمنی به مردم آموزش و مشاوره می دهد.
وظایف آتش نشانی
شامل دو بخش اطفاء حریق و عملیات امداد و نجات می شود. در بخش اطفاء حریق به خاموش کردن انواع آتش ها در مناطق مختلف پرداخته می شود. در بخش عملیات امداد و نجات، افرادی که در چاه یا معدن سقوط کرده ، در آسانسور یا ارتفاعات گیر کرده، دچار مسمومیت و خفگی شده، زیر آوار مانده و … را نجات می دهند.برای آتش نشان شدن باید حداقل ۱۸ و حداکثر ۲۵ سال سن، حداقل ۱۷۰ سانتی متر قد و آمادگی جسمانی خوب داشته و آموزش های مربوطه را دیده باشید. همچنین باید توانایی نشان دادن عکس العمل های سریع و به موقع و توانایی حفظ آرامش در شرایط بحرانی را داشته باشید.
این شغل استرس زا بوده و معمولا آتش نشان با خطرات مختلفی از جمله سوختگی، انفجار، مواجهه با مواد شیمیایی و گازهای سمی ، سقوط و … روبرو است.افرادی که در آتش نشانی استخدام می شوند، در ابتدا مامور آتش نشان هستند. با گذشت زمان به سمت های بالاتر مانند راننده، معاون شیفت، فرمانده شیفت، رئیس ایستگاه، معاون عملیاتی و معاون امور ایستگاه ها می رسند. اگر مدرک تحصیلی بالایی داشته باشند می توانند افسر آتش نشان، افسر ارشد آتش نشان و رئیس ایمنی و آتش نشانی شوند.ساعات کاری آتش نشان به ۲۴ ساعت کار و ۴۸ ساعت استراحت است. همیشه آماده باش بودن، کار کردن در شرایط مختلف آب و هوایی و روبرویی با خطرهایی مانند سقوط از ساختمان، انفجار وسایل نقلیه و… بخشی از ویژگی های این شغل است.
حمل و نقل وسایل و تجهیزات آتش نشانی-کنترل کردن و خاموش کردن آتش-نجات مصدومان و قربانیان از محل های آتش سوزی، صحنه تصادفات و سایر موقعیت های خطرناک-کنترل کردن نشت مواد شیمیایی و خطرناک-نظارت بر عملیات های آتش نشانی و کار آتش نشان ها (مخصوص مسئولان تیم آتش نشانی)-تهیه گزارشات روزانه ازعملیات ها (مخصوص مسئولان تیم آتش نشانی)-برگزاری دوره های آموزشی در مدارس و سایر مراکز اجتماعی-بازرسی ساختمان ها برای اطمینان یافتن از رعایت شدن مسایل ایمنی در آنها-ارائه مشاوره حرفه ای به پروژه های ساخت ساختمان ها در خصوص رعایت موارد ایمنی در برابر آتش سوزی
مهارت و دانش مورد نیاز آتش نشان
- علاقه به مردم و نجات آنها از خطرات (انسان دوستی و از خود گذشتگی)
- استقامت و توان بدنی بالا همراه با داشتن سلامت روانی
- توانایی عکس العمل سریع و حغظ آرامش در شرایط خطرناک
- شجاعت
- خود انضباطی و دقت
- پیروی از دستورات و قوانین موجود
- ارتباطات خوب و مهارت کار تیمی
- اعتماد به نفس بالا
- داشتن ابتکار و توان تصمیم گیری در رویارویی با شرایط بسیار متغیر
- مهارت های خوب عملی در استفاده از ابزار و تجهیزات
- مهارت گزارش نویسی از اتفاقات و حوادث
نحوه استخدام آتش نشان و ورود به شغل آتش نشانی
برای آتش نشان شدن می توانید در مقطع دبیرستان وارد رشته ایمنی و آتش نشانی شاخه کار و دانش شوید. همچنین می توانید در دوره های کاردانی (گرایش های نجات، اطفای حریق، ایمنی و حفاظت ساختمان های بلند)، کارشناسی (گرایش های مدیریت عملیات، پیشگیری) و کارشناسی ارشد (گرایش ایمنی و مدیریت) آتش نشانی ادامه تحصیل دهید.افراد علاقه مند به آتش نشانی ابتدا باید ویژگی ها و شرایط عمومی و تخصصی ای که در آگهی های استخدامی ذکر می شوند را داشته باشند.
بعد از استخدام آتش نشان ، آموزش های عملی و نظری مختلف به او داده می شود و پس از تقسیم شدن در ایستگاه های مختلف، به مدت دو سال در دانشکده آتش نشانی آموزش تکمیلی می بیند. در صورت تمایل به افسر آتش نشان شدن می تواند در دانشگاه در مقاطع مختلف ادامه تحصیل دهد.همچنین افراد علاقه مند می توانند به عنوان آتش نشان داوطلب با گذراندن دوره های تخصصی در سازمان آتش نشانی وارد این بخش شوند و در مواقع بحرانی و حوادث غیر مترقبه به یاری کارکنان آتش نشانی بشتابند.
بر اساس اعلام آتشنشانی، برخورداری از سلامت کامل جسمی و روحی، علاقه‌مندی به فعالیت در سازمان آتشنشانی، دارا بودن سوادخواندن و نوشتن، ارائه مدارک معتبر شناسایی نظیر شناسنامه، کارت ملی – دو قطعه عکس ۴*۳، دارا بودن حداقل سن پذیرش داوطلبان، داشتن حداقل ۱۸ و حداکثر ۶۰ سال سن، تکمیل فرم تعهدنامه اخلاقی نسبت به جان و مال مردم، تکمیل فرم تقاضای عضویت، نداشتن اعتیاد به هر گونه موادمخدر و مشابه آن بنا به اظهار داوطلب و سکونت در محدوده ایستگاه یا پایگاه داوطلبان حداقل به مدت دو سال از شرایط پذیرش آتش‌نشان داوطلب است.
فرصت شغلی و وضعیت بازارکار و استخدام آتش نشان
استخدام آتش نشان در سازمان آتش نشانی انجام می شود.
این شغل در کشور با برخی از مسایل روبرو است که عبارتند از :
- در معرض خطر بودن همیشگی آتش نشان ها در عملیات های مختلف
- احتمال ابتلا به بیماری هایی ناشی از دود، گازها و مواد شیمیایی مختلف
- عدم امنیت شغلی کافی
- عدم تامین کافی خسارات و آسیب دیدگی های آتش نشان ها توسط مسئولان در صورت بروز حادثه
- البته شغل آتش نشانی به تازگی در کشور به صورت رسمی جزء مشاغل سخت و زیان آور قرار گرفت و مشمول قوانین این نوع مشاغل قرار گرفت. برای مثال آتش نشانان می توانند با داشتن ۲۰ سال سابقه کار و ۵۰ سال سن، بازنشسته شوند.
وضعیت استخدام آتش نشان در برخی کشورهای جهان
آمریکا – پیش بینی ها نشان می دهد میزان استخدام آتش نشان ها بین سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، رشد ۹ درصدی خواهد داشت. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل ۱۴ درصد می باشد.
استرالیا – در بازه زمانی ۵ سال گذشته میزان استخدام این شغل رشد ۲۷.۵ درصدی داشته و رشد بسیار زیاد در آینده برای آن پیش بینی شده است.
میزان درآمد آتش نشان
آمار دقیقی از میزان درآمد آتش نشان ها در ایران در دسترس نمی باشد. با توجه به گفته برخی از شاغلان این حرفه، آنها برای عشق به کارشان خدمت می کنند و میزان حقوق و درآمد آتش نشان ها متناسب با خطرات و ریسک هایی که این شغل با خود به همراه دارد، نیست.
درآمد آتش نشان ها در برخی از کشورهای جهان
- آمریکا – مطابق با آخرین آمارها، متوسط درآمد آتش نشان سالانه ۴۵.۸۰۷ دلار(آمریکا) در سال ۲۰۱۶ بوده است.
- استرالیا – متوسط درآمد آتش نشان سالانه ۶۱.۲۷۴ دلار (آمریکا) در سال ۲۰۱۶ بوده است.
- انگلستان – متوسط درآمد آتش نشان سالانه ۴۵.۰۶۵ دلار (آمریکا) در سال ۲۰۱۶ بوده است
- کانادا- متوسط درآمد آتش نشان سالانه ۵۹.۰۶۹ دلار (آمریکا) در سال ۲۰۱۶ بوده است
چگونه میتوانم یک آتش نشان شوم ؟
آتش نشانی یکی از شغل های سخت در دنیا است که در عین حال طرفداران زیادی دارد. بسیاری از نوجوانان و جوانان آرزو دارند که شرایط آتش نشان شدن را دارا بوده و وارد شغل آتش نشانی شوند. این شغل خطرات و جذابیت های خاص خودش را دارد. در دید اکثر مردم آتش نشان مساوی ایثار و فداکاری است.
بسیاری به دنبال یافتن شرایط آتش نشان شدن هستند. شرایط و روند کلی استخدام آتش نشان مشخص و تقریبا ثابت است. به دلیل حساسیت های بالای شغل آتش نشانی، فرآیند آتش نشان شدن کمی دشوار و زمان بر است. افراد واجد شرایط از طریق آزمون های ورزشی، علمی ، معاینات جسمانی، مصاحبه تخصصی و طی مراحل گزینش به عنوان آتش نشان استخدام می شوند. البته افرادی که این مراحل را با موفقیت پشت سر می گذارند، پس از دوره آموزش ویژه آتش نشانی، حریق، حوادث و امداد و نجات به صورت آزمایشی استخدام آتش نشانی شده و اگر عملکرد آنها در دوره آزمایشی رضایت بخش باشد، به استخدام رسمی سازمان آتش نشانی در می آیند.
برخی از شرایط آتش نشانی مانند سن، تحصیلات، شرایط فیزیکی و … در آگهی های استخدام آتش نشان در شهرهای مختلف تعیین می شود. اطلاعات بعدی در اینجا با توجه به جدید ترین آگهی های استخدام آتش نشان ارائه می گردد.
مهارت و دانش مورد نیاز آتش نشان
- علاقه به مردم و نجات آنها از خطرات (انسان دوستی و از خود گذشتگی)
- استقامت و توان بدنی بالا همراه با داشتن سلامت روانی
- توانایی عکس العمل سریع و حغظ آرامش در شرایط خطرناک
- شجاعت
- خود انضباطی و دقت
- پیروی از دستورات و قوانین موجود
- ارتباطات خوب و مهارت کار تیمی
- اعتماد به نفس بالا
- داشتن ابتکار و توان تصمیم گیری در رویارویی با شرایط بسیار متغیر
- مهارت های خوب عملی در استفاده از ابزار و تجهیزات
- مهارت گزارش نویسی از اتفاقات و حوادث
شرایط عمومی آتش نشان شدن
- تابعیت و اعتقاد به نظام جمهوری اسلامی ایران و متدین به یکی از ادیان رسمی کشور.
- دارا بودن مدرک تحصیلی دیپلم در کلیه رشته ها و مدارک تحصیلی بالاتر از دیپلم در رشته‌های آتش نشانی، فنی و مهندسی و مدیریت.
- دارندگان مدارک تحصیلی مورد نیاز مرتبط با امور سازمان به شرح فوق از فوق‌العاده امتیاز علاوه بر امتیاز مکسوبه در آزمون‌ها برخودار خواهند شد.
- عدم اشتهار به فساد اخلاقی و نداشتن پیشینه کیفری(سوءسابقه) برابر گواهی مراجع ذیصلاح.
- دارا بودن حداقل سن ۱۸ سال و حداکثر ۲۵ سال
- دارا بودن کارت پـایـان خـدمت یـا معافـیت نظام وظیـفه عمومی بـه اسـتثناء معافیت پزشکی.
- برخورداری از سلامت کامل روانی و آمادگی جسمانی و عدم اعتیاد به مواد مخدر برابر گواهی پزشک معتمد سازمان.
شرایط اختصاصی آتش نشان شدن
- دارا بودن حداقل ۱۷۰ سانتیمتر قد.
- دارا بودن حداقل پنج سال سابقه سکونت دائم در شهر مورد نظر
فرزندان شهدا، مفقودین، جانبازان از کار افتاده کلی، پرسنل قراردادی شهرداری تهران و دارندگان مدال طلای مسابقات جهانی در شرایط مساوی، از اولویت برخوردار می‌باشند.(با ارائه اصل معرفی‌نامه معتبر)
فرزندان کارکنان بازنشسته آتشنشانی تهران(حداکثر یک فرزند) در شرایط مساوی مشروط به کسب امتیاز لازم و متناسب با شرایط اختصاصی از اولویت برخوردار می‌باشند.
