با چه نشانه هایی بفهیم دچار پوسیدگی دندان شده ایم؟
اکثر مردم از علائم اولیه پوسیدگی دندان هایشان آگاه نیستند.
به خاطر اینکه این نشانه ها اغلب بیماری های دیگر دهانی را هم به دنبال دارند.
پوسیدگی یکی از آن مشکلات دهانی اصلی می باشد.
این پیشرفت در پوسیدگی معمولا به خاطر مواد غذایی هست که خورده می شود اما لای دندان ها می مانند.
خصوصا مواد غذایی که خیلی قندی باشند.
البته شاید یکسری علائم زودرسی را تجربه کنید که هشدار پوسیدگی های دندان هایتان را می دهند.
از جمله علائم اولیه پوسیدگی دندان :
لکه های دندان
اگر لکه های تیره سیاه، قهوه ای روی دندان هایتان دیدید، امکان دارد پوسیدگی دندانی باشد.
با این حال، ممکن است به خاطر خوردن یکسری خوراکی های تیره مثل چای، قهوه و غیره باشد.
اگر بعد از مدتی از روی دندان ها این لکه ها رفت که مشکلی نیست. اما اگر دیدید که همچنان پابرجاست، پس نشانه پوسیدگی دندان است.
یک یا چند حفره روی دندان ها
در برخی موارد، ممکن است یک سوراخی روی دندان دیده شود که این هم نشانه پوسیدگی است.
دندان با حساسیت بالا
حساسیت خفیف یا شدید دندان نشانه پوسیدگی است.
چنین حساسیت هایی معولا زمانی که نوشیدنی ها یا غذاهای خیلی سرد و داغ می خورید، پیش می آید.
برخی هم مخصوصا با شیرینی جات یا رفتن غذا روی آن، حساس هستند.
حساسیت های خفیف مشکلی ندارد، پس نگران نشوید!
اما باز هم برای اطمینان نزد دندانپزشک مراجعه کنید. چون ممکن است همان حساسیت خفیف شروع پوسیدگی دندانی باشد.
چنین حساسیت هایی که شدید هستند، نشان می دهد که پوسیدگی به عصب رسیده!
در جلسات مشاوره ایمپلنت دندان ، متخصص ایمپلنت با کمک تصاویر سی تی اسکن به طور دقیق تری استخوان فک بیمار را بررسی می کند و محل کاشت پایه ایمپلنت را مشخص می نماید
نقطه های گچی
اگر دندان هایتان سالمند، پس لایه مینای دندان باید شفاف باشد.
لکه ها یا نقطه های گچی روی دندان ها ممکن است نشانه یک دردسر باشند.
اگر متوجه این لکه ها شدید، نشان دهنده کاهش مواد معدنی بدن تان می باشد.
خصوصا که نشان می دهد مینای دندان کلسیم کافی ندارد.
بوی بد دهان
تکه های غذا اگر بین پوسیدگی های دندان گیر کند، باعث بوی بد دهان می شود.
اگر متوجه بوی بد دهانتان شدید که بدتر از قبل شده، بدانید که پوسیدگی باعث این اتفاق شده!
طعم تلخی
پوسیدگی منجر به بروز یک تلخی در دهان می شود.
اگر متوجه این طعم بد دهان تان شدید، خصوصا بعد از غذا خوردن، یا هرچیزی، احتمال پوسیدگی دندانهایتان می باشد.
خونریزی موقع مسواک زدن
حتی اگر یک مقدار کمی خونریزی موقع مسواک زدن دیدید، احتمال پوسیدگی دندانی هست.
پوسیدگیها معمولا به خاطر اسیب به عصب، لثه را حساس می کنند که موقع مسواک زدن خونریزی می کند.
اگر خونریزی همچنان ادامه داشت، پس احتمال زیاد پوسیدگی خیلی عمیق است.
مشکلات لثه
خصوصا پوسیدگیهای بزرگ در خط لثه پتانسیل این را دوقتی مواد غذایی حاوی کربوهیدرات اعم از نشاسته و قند بین دندانها گیر می‌کنند، باعث پوسیدگی دندانها می‌شوند. در واقع باکتری‌های موجود در دهان این کربوهیدرات‌ها را تجزیه کرده و ماده‌ای اسیدی تولید می‌کنند. این ماده اسیدی مسئول ایجاد پوسیدگی دندانها است.
مراحل پوسیدگی دندان
پوسیدگی دندان در ۴ مرحله ایجاد می‌شود:
- پوسیدگی اولیه مینا
- پوسیدگی پیشرفته مینا
- پوسیدگی عاج دندان
- انتشار پوسیدگی به مغز دندان
عوامل موثر در پوسیدگی دندان
- مشکلات دندانی
- رعایت نکردن نکات بهداشتی و مراقبتی مربوط به دهان و دندان
- ابتلا به خشکی دهان و کمبود بزاق
- پایین بودن میزان فلوراید
علائم پوسیدگی دندان
پوسیدگی دندان در مراحل اولیه علامت خاصی ندارد، اما علائم زیر می‌توانند نشانه پوسیدگی دندانها باشند:
- درد دندان
- بوی بد دهان
- حساسیت بیش از حد دندانها نسبت به مواد غذایی گرم و سرد
- احساس طعم ناخوشایند در دهان
- تشکیل حفره روی دندانها
- تشکیل آبسه دندان
- تغییر رنگ مینای دندان و بروز لکه‌های سیاه
محل‌های شایع ایجاد پوسیدگی دندان
سطوح مختلف دندان به یک اندازه در معرض ابتلا به پوسیدگی قرار ندارند. بخش‌های زیر در معرض خطر بیشتری قرار دارند:
- محل اتصال لثه به دندان
- شیارهای سطح جونده دندان‌های آسیا
- فواصل بین دندانها
روش‌های درمانی پوسیدگی دندان
انتخاب روش درمانی پوسیدگی دندان، بسته به شدت پوسیدگی و میزان نفوذ آن متفاوت است. امروزه از روش‌های زیر برای درمان پوسیدگی دندان استفاده می‌شود:
- فلورایدتراپی
- پرکردگی دندان
- روکش دندان
- عصب‌کشی
- کشیدن دندان (زمانی که پوسیدگی بسیار شدید باشد)
چه افرادی بیشتر در معرض پوسیدگی دندان هستند؟
افراد زیر بیشتر از سایرین در معرض پوسیدگی دندان هستند:
- افراد با رژیم سرشار از مواد قندی و کربوهیدرات‌ها
- مبتلایان به دیابت
- کودکان و افراد کهن‌سال
- افرادی که سیگار و دخانیات مصرف می‌کنند.
- افرادی که پرتودرمانی می‌کنند.
- افرادی که بهداشت دهان و دندان ضعیفی دارند.
- افرادی که از خشکی دهان رنج می‌برند.
درمان خانگی پوسیدگی دندان
پوسیدگی دندان در مراحل اولیه را می‌توان با درمان‌های خانگی تا حدودی کنترل کرد. البته، این به معنی دریافت‌نکردن خدمات درمانی و معاینه دندانپزشک نیست. نکات زیر به درمان خانگی پوسیدگی دندان کمک می‌کنند:
- مصرف آدامس بدون قند بعد از غذاخوردن
- کاهش مصرف مواد غذایی حاوی اسید فیتیک
- نوشیدن کافی آب
- استفاده از ریشه گیاه شیرین بیان
- پرهیز از خوردن شیرینی‌جات و مواد قندی
- استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید
- مصرف مکمل ویتامین D
- مصرف لبنیات
پیشگیری از پوسیدگی دندان
- رژیم غذایی سالم و کم کربوهیدرات
- معاینه منظم دندانها
- فلورایدتراپی منظم (در صورت نیاز)
- غرغره آب و نمک
- شستن دهان بعد از غذا خوردن
- حداقل دو بار مسواک در روز
- کاهش مصرف چای، قهوه، الکل، سیگار و دخانیات
مصرف دهانشویهیکی از شایع ترین مشکلاتی که برای دندان پیش می آید پوسیدگی دندان می باشد. پوسیدگی دندان می تواند زمینه ساز بروز بیماری ها و مشکلات دیگر در دهان و دندان ها باشد. به همین دلیل لازم است در صورت پوسیدگی دندان ها هر چه سریع تر به دندانپزشکی مراجعه نمود.
در این مقاله سعی داریم تا علائم پوسیدگی دندان را بگوییم تا در صورت مواجه شدن با آن در اسرع وقت به دندانپزشکی مراجعه نمایید.
ابتدا بهتر است بدانید پوسیدگی چگونه به وجود می آید؟ در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان یعنی مسواک نزدن منظم و استفاده نکردن از نخ دندان، غذاها و موارد خوراکی خورده شده در میان دندان ها باقی می ماند. بعد از گذشت مدتی این مواد با تکثیر و انتشار باکتری باعث به وجود آمدن می شوند. پلاک های دندانی حاوی تعداد زیادی باکتری هستند که با نفوذ به لثه و داخل مینای دندان می توانند باعث آسیب رسیدن به آنها شوند. التهاب لثه و پوسیدگی دندان ها از شایع ترین تاثیرات پلاک های دندانی هستند.
باکتری ها با ایجاد حفره های مختلف در داخل دندان به مینای دندان آسیب می رسانند سپس به تاج دندان می رسند و به آن نیز آسیب می رسانند بعد از مدتی در صورتی که پوسیدگی دندان برطرف نگردد، باکتری ها پالپ دندان را تحت تاثیر قرار می دهند. در این مواقع دندان مورد نظر به شدت حساس می شود و درد زیادی را به همراه خواهد داشت. در این مرحله به اصطلاح پوسیدگی به عصب دندان رسیده است و باید درمان ریشه یا عصب کشی انجام شود.
علائم شروع پوسیدگی در دندان
نشانه های زیر از علائم شروع پوسیدگی در دندان است:
دندان درد
دندان ها ممکن است به دلیل عوامل مختلف دچار درد شوند که اصلی ترین علت آنها پوسیدگی است.
در صورتی که دچار دندان دردهای مقطعی همراه با عواملی که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم شدید، دندان شما پوسیده است.
دندان دردی که بر اثر پوسیدگی باشد اغلب طاقت فرسا می باشد و در هنگام خواب یا در مواقع خوردن مواد غذایی روی می دهد.
بوی بد دهان
یک دیگر از علائم پوسیدگی بوی بد دهان می باشد، گرچه بوی نامطبوع دهان دلایل مختلف دارد اما یکی از آنها پوسیدگی دندان ها است. همچنین گاهی مزه دهان نیز به تلخی می رود.
تغییر رنگ دندانی که درد می کند
اگر دچار دندان درد شده اید و می خواهید علت آن را بیابید باید به رنگ آن توجه کنید. رنگ دندان پوسیده معمولا مایل به قهوه ای است همچنین گاهی روی آن لکه های سفیر دیده می شود.
بیشتر بخوانید:
حساسیت دندان
اگر هنگام خوردن مواد غذایی، آشامیدن آب یخ، چای، خوردن بستنی و … دندان های شما دچار حساسیت می شود نشانه ای از پوسیدگی است.
شکستگی دندان
در صورتی که پوسیدگی عمیق باشد ممکن است دندان مورد نظر در هنگام جویدن غذا به سرعت بشکند.
التهاب لثه
پوسیدگی اگر شدت داشته باشد می تواند باعث التهاب لثه شود. در برخی مواقع پوسیدگی همراه با درد نیست اما وقتی شدت آن زیاد شود و به پالپ دندان برسد باعث التهاب لثه و همچنین دندان درد می شود.
هر کدام از علائم بالا ممکن است به تنهایی رخ دهد که می تواند علت دیگری جز پوسیدگی داشته باشد اما اگر چند مورد از موارد بالا با هم بروز کرد باید به دندانپزشکی مراجعه نمایید. زیرا می توان گفت دندان مورد نظر صد در صد پوسیده است.
چه افرادی بیشتر دچار پوسیدگی دندان می شوند؟
- افرادی که در طول روز فقط یکبار مسواک می زنند و از نخ دندان استفاده نمی کنند. به طور کلی افرادی که بهداشت دهان و دندان را رعایت نمی کنند بیشتر در معرض پوسیدگی دندان ها هستند.
- اشخاصی که دخانیاتی نظیر سیگار مصرف می کنند. دود ناشی از سیگار دندان ها را حساس کرده و به سرعت آنها را در معرض پوسیدگی قرار می دهد.
- کمبود کلسیم؛ افرادی که از کمبود کلسیم رنج می برند نیز به پوسیدگی دندان ها دچار می شوند.
- افراد خیلی پیر و کودکان نیز در معرض پوسیدگی دندان ها هستند. کهولت سن باعث می شود دندان ها حساس و آسیب پذیر شوند. همچنین در سنین کودکی نیز پوسیدگی دندان به وفور رخ می دهد.
- مصرف زیاد شیرینی ها و کربوهیدارت
- افرادی که حداقل در سال یکبار هم به دندانپزشکی مراجعه نمی کنند.
درمان پوسیدگی دندان ها چگونه است؟
برای درمان پوسیدگی دندان ها ابتدا باید از آن عکس رادیوگرافی تهیه نمود. دندانپزشک با استفاده از عکس می تواند دندان ها پوسیده و آن دندان هایی که نیاز به درمان ریشه دارند را شناسایی کند.
بعد از شناسایی دندان مورد نظر اگر پوسیدگی سطحی باشد باید قسمت پوسیده از دندان خارج گردد و دندان با مواد مخصوص پر شود.
اگر پوسیدگی عمیق باشد باید انجام شود و همچنین اگر پوسیدگی به پالپ دندان رسیده باشد باید انجام گیرد.
گاهی مواقع پوسیدگی بسیار شدید می باشد و هیچکدام از درمان های بالا قابل انجام نیست در این صورت دندان مورد نظر باید کشیده شود.
توصیه می کنیم هر شش ماه یکبار حتما به دندانپزشکی مراجعه نمایید تا وضعیت کلی دندانها بررسی شود و در صورتی که دندانی پوسیده شده باشد به سرعت درمان گردد.
- کشیدن نخ دندان
ارند که غذا آنجا گیر کند و باعث مشکلاتی در لثه شود.
حتی تورم در بخش هایی از لثه دیده می شود. این تورم ممکن است دردناک نباشد، تا زمانی که دیده شود.
