ارزهای قابل استخراج با گوشی

استخراج واقعی ارزهای دیجیتال با گوشی هوشمند در اغلب موارد سودآور نیست و می تواند به سخت افزار دستگاه آسیب جدی وارد کند. با این حال، برخی پروژه ها نظیر الکترونیوم و پای نتورک، روش های کسب توکن یا شبیه سازی استخراج را ارائه می دهند که با موبایل قابل دسترس هستند و بیشتر جنبه آشنایی یا مشارکت در اکوسیستم را دارند.

ورود به دنیای ارزهای دیجیتال و کسب درآمد از آن، رؤیای بسیاری از افراد است. در این میان، مفهوم استخراج (ماینینگ) به عنوان یکی از روش های اصلی تولید و تأیید تراکنش ها در شبکه های بلاک چین، همواره مورد توجه بوده است. با این حال، تصور رایج از ماینینگ، شامل تجهیزات گران قیمت، مصرف بالای انرژی و پیچیدگی های فنی است که ورود به این حوزه را برای عموم دشوار می سازد. همین امر، ایده ی استخراج ارز دیجیتال با گوشی هوشمند را جذاب کرده است. بسیاری به دنبال راهی هستند تا بدون سرمایه گذاری سنگین در سخت افزارهای تخصصی، از طریق دستگاه همیشه همراه خود، وارد عرصه کریپتوکارنسی شوند. این مقاله با رویکردی تحلیلی و واقع بینانه، به بررسی امکان پذیری و ماهیت استخراج با گوشی می پردازد. ما تفاوت های بنیادین میان استخراج واقعی و روش های شبیه سازی شده را روشن کرده و پروژه هایی را معرفی خواهیم کرد که واقعاً از طریق موبایل قابل دسترسی هستند. همچنین، مزایا و معایب این روش و انتظارات واقع بینانه از سودآوری آن را مورد بحث قرار خواهیم داد.

استخراج ارز دیجیتال با گوشی: تعریف، تمایزها و واقعیت ها

برای درک صحیح مفهوم استخراج ارز دیجیتال با گوشی، ابتدا لازم است به تعریف دقیق استخراج و تفاوت های اساسی در رویکردهای مختلف آن بپردازیم. این تمایزها به شفافیت و مدیریت انتظارات کاربران کمک شایانی خواهد کرد.

استخراج (Mining) چیست؟

استخراج یا ماینینگ، فرآیند حیاتی در بلاک چین های مبتنی بر اثبات کار (Proof of Work – PoW) است. در این مکانیزم، ماینرها با استفاده از قدرت محاسباتی خود، مسائل پیچیده رمزنگاری را حل می کنند. هدف اصلی این فرآیند، تأیید تراکنش ها، افزودن بلاک های جدید به بلاک چین و در نتیجه، حفظ امنیت و یکپارچگی شبکه است. ماینرها در ازای مشارکت موفق خود در این فرآیند، پاداشی در قالب ارز دیجیتال بومی شبکه و کارمزد تراکنش ها دریافت می کنند. این پاداش، مشوقی برای ادامه فعالیت ماینرها و تضمین تمرکززدایی شبکه است.

تفاوت های کلیدی در رویکردهای استخراج موبایلی

در فضای ارزهای دیجیتال، عبارت استخراج با گوشی به شکل های مختلفی تعبیر می شود که هر یک ماهیت و محدودیت های خاص خود را دارند. درک این تمایزها برای اجتناب از برداشت های نادرست و تصمیم گیری آگاهانه ضروری است.

الف) استخراج واقعی (True PoW Mining) با گوشی

در استخراج واقعی، فرآیند حل مسائل رمزنگاری نیازمند توان پردازشی بسیار بالایی است. ارزهای دیجیتال بزرگی مانند بیت کوین (BTC) از الگوریتم SHA-256 استفاده می کنند که به دلیل سختی شبکه بسیار بالا، تنها با سخت افزارهای تخصصی و گران قیمت موسوم به ASIC (مدارهای مجتمع با کاربرد خاص) قابل استخراج هستند. حتی برای استخراج آلت کوین هایی که از الگوریتم های دیگر مانند Ethash (برای اتریوم کلاسیک) یا Scrypt (برای لایت کوین و دوج کوین) استفاده می کنند، نیاز به کارت های گرافیک (GPU) قدرتمند وجود دارد.

گوشی های هوشمند، با وجود پیشرفت های چشمگیر در پردازنده ها، هرگز نمی توانند با توان محاسباتی ASICها یا GPUهای تخصصی رقابت کنند. تلاش برای استخراج واقعی PoW با گوشی، علاوه بر عدم سودآوری مطلق، به سرعت منجر به گرم شدن بیش از حد دستگاه، کاهش شدید عمر باتری و در نهایت، آسیب دائمی به سخت افزار گوشی می شود. بنابراین، استخراج واقعی و سودآور ارزهای دیجیتال بر پایه اثبات کار با گوشی هوشمند، در عمل غیرممکن است.

ب) کسب توکن از طریق اپلیکیشن های موبایل (شبیه سازی استخراج)

دسته دوم، پروژه هایی هستند که فرآیند استخراج را شبیه سازی می کنند یا توکن ها را بر اساس مشارکت و فعالیت کاربران در شبکه توزیع می نمایند. این روش ها به معنای واقعی کلمه ماینینگ به مفهوم تأیید تراکنش ها و افزودن بلاک به بلاک چین نیستند. در این مدل، معمولاً کاربران با باز کردن روزانه اپلیکیشن، کلیک کردن بر روی یک دکمه، یا مشارکت در فعالیت های اجتماعی شبکه، توکن هایی را کسب می کنند. این توکن ها اغلب در فاز توسعه پروژه قرار دارند و ممکن است هنوز در صرافی های معتبر لیست نشده باشند. هدف این پروژه ها، ایجاد جامعه ای از کاربران اولیه و توزیع عادلانه توکن ها پیش از راه اندازی کامل شبکه اصلی (Mainnet) است. مزیت اصلی این روش، مصرف بسیار پایین منابع گوشی و سهولت استفاده است، اما سودآوری و موفقیت نهایی پروژه به عوامل متعددی از جمله پذیرش عمومی و لیست شدن در صرافی ها بستگی دارد و با ریسک هایی همراه است.

ج) استخراج ابری (Cloud Mining) از طریق گوشی

استخراج ابری به فرآیند اجاره قدرت هش (Hash Rate) از مزارع ماینینگ بزرگ اشاره دارد. در این سناریو، شما سخت افزار ماینینگ را به صورت فیزیکی در اختیار ندارید، بلکه با پرداخت هزینه ای، بخشی از قدرت محاسباتی یک مزرعه ماینینگ را برای مدت زمان مشخصی اجاره می کنید. نقش گوشی هوشمند در این روش، صرفاً به عنوان یک ابزار مدیریت و نظارت بر قراردادهای استخراج ابری شما محدود می شود. اپلیکیشن های موبایل مربوط به پلتفرم های استخراج ابری، به شما اجازه می دهند وضعیت قرارداد، میزان درآمد و دیگر جزئیات را مشاهده کنید. با این حال، لازم است به شدت هوشیار باشید؛ بازار استخراج ابری مملو از طرح های کلاهبرداری است که با وعده های سودهای نجومی، سرمایه کاربران را جذب کرده و ناپدید می شوند. همچنین، محدودیت ها و تحریم ها برای کاربران ایرانی ممکن است دسترسی به پلتفرم های معتبر استخراج ابری را با چالش مواجه سازد.

پروژه ها و ارزهای دیجیتالی که واقعاً با گوشی قابل دسترس هستند

با توجه به تمایزات ذکر شده، تمرکز ما بر پروژه هایی خواهد بود که مکانیزم های خاصی برای تعامل با گوشی دارند و هدفشان دسترسی پذیری از طریق موبایل است، حتی اگر فرآیند آن ها استخراج واقعی به معنای PoW نباشد. این پروژه ها به دلیل نیاز کمتر به توان محاسباتی بالا، برای کاربران موبایل جذابیت دارند.

الکترونیوم (Electroneum – ETN): پیشگام استخراج موبایلی

الکترونیوم (ETN) یکی از معدود ارزهای دیجیتالی است که از همان ابتدا با هدف تسهیل استخراج با گوشی هوشمند طراحی شد. این پروژه از مکانیسم اجماع Proof of Responsibility (PoR) و الگوریتم CryptoNight استفاده می کند. الکترونیوم یک اپلیکیشن موبایلی رسمی ارائه می دهد که به کاربران امکان استخراج ETN را می دهد. در واقع، این فرآیند بیشتر شبیه سازی استخراج است که بر اساس مشارکت کاربر در شبکه و نگهداری توکن ها، پاداش هایی را به او اختصاص می دهد. این رویکرد، نیاز به سخت افزارهای قدرتمند را از بین می برد و به کاربران اجازه می دهد بدون مصرف بالای انرژی یا آسیب به دستگاه، توکن کسب کنند.

پای نتورک (Pi Network): ماینینگ اجتماعی با گوشی

پای نتورک پروژه ای بلندپروازانه با هدف ایجاد یک ارز دیجیتال برای همه است که دسترسی به آن از طریق گوشی هوشمند ممکن باشد. این پروژه از پروتکل اجماع استلار (SCP) استفاده می کند و فرآیند کسب توکن در آن بر پایه مشارکت فعال کاربران در شبکه و باز کردن روزانه اپلیکیشن است. Pi Network ادعا می کند که ماینینگ آن نیازی به مصرف بالای باتری یا توان پردازشی ندارد و به همین دلیل، برای گوشی های هوشمند بسیار مناسب است. این پروژه در فاز توسعه قرار دارد و هنوز توکن آن به صورت گسترده در صرافی ها لیست نشده است، بنابراین سودآوری آن در آینده نامشخص است. با این حال، سهولت استفاده و عدم نیاز به سرمایه گذاری اولیه، آن را به گزینه ای جذاب برای مبتدیان تبدیل کرده است.

یواپلکسا (Uplexa – UPX): تمرکز بر IoT و دستگاه های کم مصرف

یواپلکسا (UPX) ارز دیجیتالی است که به دنبال هدف قرار دادن دستگاه های اینترنت اشیا (IoT) و موبایل های کم مصرف برای فرآیند استخراج خود است. این پروژه از الگوریتم CryptoNight UPX استفاده می کند که بهینه سازی شده برای پردازنده های ضعیف تر است. این ویژگی، UPX را به گزینه ای مناسب برای استخراج با گوشی هوشمند تبدیل می کند. یواپلکسا نیز اپلیکیشن موبایل اختصاصی خود را ارائه می دهد که فرآیند استخراج را برای کاربران ساده می سازد و به آن ها امکان می دهد با دستگاه های موجود خود، در شبکه مشارکت کرده و توکن کسب کنند.

مونرو (Monero – XMR): گزینه ای با احتیاط برای CPU

مونرو (XMR) یک ارز دیجیتال متمرکز بر حریم خصوصی است که از الگوریتم RandomX بهره می برد. این الگوریتم به گونه ای طراحی شده که برای استخراج با CPU (واحد پردازش مرکزی) بهینه باشد و مقاومت خوبی در برابر دستگاه های ASIC دارد. همین ویژگی باعث می شود مونرو از لحاظ فنی برای استخراج با پردازنده های گوشی های قدرتمند قابل انجام باشد.
با این حال، باید با احتیاط بسیار زیاد به این گزینه نگاه کرد. حتی با قدرتمندترین پردازنده های موبایل، رقابت با CPUهای کامپیوترهای شخصی و استخرهای بزرگ ماینینگ مونرو بسیار دشوار است و به هیچ عنوان سودآوری نخواهد داشت. علاوه بر این، استفاده از اپلیکیشن های غیررسمی ماینینگ مونرو روی گوشی، خطرات امنیتی جدی مانند نصب بدافزار یا سوءاستفاده از منابع گوشی شما را به همراه دارد. بنابراین، هرچند از لحاظ تئوری امکان پذیر است، اما از منظر عملی و سودآوری، استخراج مونرو با گوشی توصیه نمی شود.

چرا سایر ارزها (مثل بیت کوین، لایت کوین، دوج کوین، اتریوم کلاسیک و…) برای استخراج با گوشی مناسب نیستند؟

بیت کوین، لایت کوین، دوج کوین، اتریوم کلاسیک، زی کش، بیت کوین گلد، ورت کوین، ریون کوین، دش و گرین از جمله ارزهایی هستند که نام آن ها در برخی منابع به عنوان قابل استخراج با موبایل ذکر می شود. اما واقعیت این است که این ارزها، همگی بر پایه مکانیزم اثبات کار (PoW) هستند و با سخت افزارهای تخصصی (مانند ASIC برای بیت کوین و برخی دیگر، یا GPUهای قدرتمند برای بقیه) استخراج می شوند. سختی شبکه این ارزها به قدری بالاست که توان پردازشی یک گوشی هوشمند، حتی پیشرفته ترین مدل آن، در برابر ماینرهای تخصصی، ناچیز و بی معنی است.

تلاش برای استخراج این ارزها با گوشی نه تنها سودآور نخواهد بود، بلکه به سرعت به دستگاه شما آسیب می رساند. اپلیکیشن هایی که ادعای استخراج این ارزها را با موبایل دارند، اغلب کلاهبرداری هستند یا در بهترین حالت، شما را به پلتفرم های استخراج ابری (که خود دارای ریسک هستند) متصل می کنند و نه استخراج واقعی با پردازنده گوشی. بنابراین، هرگونه ادعای استخراج مستقیم و سودآور این ارزهای اصلی با گوشی، خلاف واقعیت های فنی بلاک چین و ماینینگ است.

مزایا و معایب کسب درآمد با گوشی در حوزه ارز دیجیتال

بررسی جنبه های مثبت و منفی کسب درآمد از طریق گوشی در حوزه ارز دیجیتال، به کاربران کمک می کند تا با دیدی جامع و واقع بینانه وارد این فضا شوند.

مزایا

• دسترسی پذیری بالا: اصلی ترین مزیت این روش، عدم نیاز به سرمایه گذاری اولیه در تجهیزات گران قیمت ماینینگ (ASIC یا GPU) است. تقریباً هر فردی با یک گوشی هوشمند و اتصال به اینترنت، می تواند وارد این حوزه شود.
• آشنایی اولیه با مفاهیم کریپتو: برای مبتدیان، این روش می تواند راهی آسان و کم ریسک برای ورود به دنیای ارزهای دیجیتال و آشنایی با مفاهیم بلاک چین، کیف پول دیجیتال و مکانیزم توزیع توکن ها باشد.
• راحتی استفاده: بسیاری از اپلیکیشن های موبایل مربوط به پروژه های شبیه سازی شده یا کسب توکن، رابط کاربری بسیار ساده ای دارند که کار را برای کاربران غیرففنی نیز آسان می کند.
• انعطاف پذیری و قابلیت حمل: برای پروژه هایی که صرفاً نیاز به باز کردن اپلیکیشن یا فعالیت های مبتنی بر مشارکت دارند، امکان انجام فعالیت در هر مکان و هر زمان با گوشی همراه فراهم است.

معایب

• سودآوری بسیار ناچیز یا صفر: این بزرگ ترین و مهم ترین نقطه ضعف است. قدرت پردازشی محدود گوشی ها در برابر ماینرهای تخصصی یا حتی پردازنده های کامپیوتری، باعث می شود که استخراج واقعی با گوشی به هیچ عنوان سودآور نباشد. حتی در پروژه های شبیه سازی، سودآوری به قیمت آینده توکن ها بستگی دارد که بسیار نامشخص است.
• آسیب جدی به سخت افزار گوشی: حتی اگر گوشی از لحاظ فنی قادر به انجام محاسبات باشد، فعالیت های طولانی مدت ماینینگ (حتی شبیه سازی هایی که منابع را مصرف می کنند) منجر به گرم شدن بیش از حد دستگاه، کاهش شدید عمر باتری و فرسودگی سریع پردازنده می شود که هزینه تعمیر یا تعویض گوشی را در پی دارد.
• مصرف انرژی بالا با بازدهی کم: با توجه به بازدهی ناچیز، مصرف انرژی (حتی اگر فقط برای شارژ مداوم گوشی باشد) می تواند هزینه بر باشد و از نظر اقتصادی توجیه پذیر نیست.
• ریسک های امنیتی و کلاهبرداری: به دلیل ممنوعیت اپلیکیشن های ماینینگ در فروشگاه های رسمی (App Store و Google Play)، کاربران مجبورند این برنامه ها را از منابع نامعتبر دانلود کنند که خطر نصب بدافزار، جاسوس افزار و افتادن در دام طرح های کلاهبرداری را به شدت افزایش می دهد.
• عدم پشتیبانی رسمی اپلیکیشن استورها: سیاست های سخت گیرانه گوگل و اپل در قبال اپلیکیشن هایی که منابع دستگاه را بیش از حد مصرف می کنند، به معنای عدم وجود اپلیکیشن های ماینینگ واقعی و معتبر در فروشگاه های رسمی است.

آیا استخراج با گوشی سودآور است؟ (پاسخ قاطعانه)

پاسخ کوتاه و قاطعانه این است: خیر، در اکثر موارد استخراج ارز دیجیتال با گوشی هوشمند سودآور نیست.

دلیل اصلی این عدم سودآوری، تفاوت فاحش در توان پردازشی بین گوشی های هوشمند و سخت افزارهای تخصصی ماینینگ (مانند ASIC و GPU) است. شبکه های بلاک چین، به ویژه برای ارزهای دیجیتال شناخته شده مانند بیت کوین و اتریوم کلاسیک، دارای سختی شبکه بسیار بالایی هستند. این سختی به معنای نیاز به قدرت محاسباتی عظیم برای حل مسائل رمزنگاری و کسب پاداش است. گوشی های هوشمند برای این حجم از پردازش طراحی نشده اند و تلاش برای رقابت با ماینرهای تخصصی، مانند مسابقه دوچرخه با خودروی فرمول یک است؛ نه تنها برنده نمی شوید، بلکه دوچرخه شما کاملاً فرسوده خواهد شد.

هزینه های استهلاک گوشی (شامل کاهش عمر باتری، فرسودگی پردازنده و گرمای بیش از حد که منجر به خرابی قطعات می شود) و مصرف برق، به سرعت از هرگونه درآمد ناچیزی که ممکن است از این طریق حاصل شود، پیشی می گیرد. حتی در مورد پروژه هایی که فرآیند کسب توکن را از طریق اپلیکیشن موبایلی شبیه سازی می کنند (مانند Pi Network)، سودآوری به ارزش آتی توکن ها پس از لیست شدن در صرافی ها بستگی دارد که کاملاً speculative و پرخطر است.

اگر هدف شما کسب درآمد جدی و قابل توجه از دنیای ارزهای دیجیتال است، باید به روش های اثبات شده تر و کارآمدتری مانند ترید (معامله گری)، استیکینگ (سرمایه گذاری با قفل کردن دارایی در شبکه برای دریافت سود)، یا در صورت داشتن شرایط و دانش کافی، ماینینگ با تجهیزات تخصصی (ASIC/GPU) فکر کنید. استخراج با گوشی بیشتر جنبه آشنایی، سرگرمی یا مشارکت در فازهای اولیه پروژه های جدید را دارد و نباید به عنوان یک منبع درآمد جدی به آن نگریست.

نکات مهم برای کاربرانی که قصد شروع دارند

با وجود محدودیت ها و ریسک های استخراج ارز دیجیتال با گوشی، اگر همچنان به تجربه این فرآیند علاقه مند هستید، رعایت نکات زیر برای کاهش خطرات احتمالی و مدیریت انتظارات ضروری است:

1. تحقیق و مطالعه کامل: پیش از پیوستن به هر پروژه یا دانلود هر اپلیکیشنی، به طور کامل در مورد آن تحقیق کنید. وایت پیپر (Whitepaper) پروژه، تیم توسعه دهنده، مکانیزم کسب توکن و نقشه راه آن را بررسی کنید. از منابع معتبر و بی طرف برای کسب اطلاعات استفاده کنید.
2. استفاده تنها از اپلیکیشن های رسمی: به دلیل ممنوعیت اکثر اپلیکیشن های ماینینگ در فروشگاه های رسمی، بسیاری از کاربران به دانلود از منابع نامعتبر روی می آورند. این کار ریسک امنیتی بالایی دارد. در صورت تصمیم به استفاده، فقط از اپلیکیشن های رسمی و تأیید شده توسط خود پروژه (که معمولاً در وب سایت اصلی آن ها معرفی می شوند) استفاده کنید و از دانلود برنامه ها از منابع ناشناس و مشکوک اکیداً خودداری نمایید.
3. اهمیت مدیریت دمای گوشی و سلامت باتری: فعالیت های پردازشی سنگین، حتی در حد شبیه سازی، می تواند باعث گرم شدن بیش از حد گوشی و آسیب به باتری و دیگر قطعات شود. به طور مداوم دمای گوشی را رصد کنید و در صورت افزایش بیش از حد دما، فعالیت را متوقف کنید. استفاده از یک فن خنک کننده موبایل می تواند مفید باشد.
4. توجه به به روزرسانی ها و وضعیت پروژه: بسیاری از پروژه های موبایل ماینینگ ممکن است در فازهای اولیه توسعه باقی بمانند و هرگز به سرانجام نرسند یا توکن آن ها ارزش واقعی پیدا نکند. وضعیت توسعه، جامعه کاربری فعال و پیشرفت های پروژه را به طور مداوم پیگیری کنید.
5. عدم سرمایه گذاری مالی: هرگز برای شرکت در پروژه های موبایل ماینینگ یا کسب توکن از این طریق، پول واقعی سرمایه گذاری نکنید. هدف این روش ها، اغلب توزیع رایگان توکن یا آشنایی با شبکه است و پرداخت هزینه برای آن، ریسک سرمایه گذاری را به شدت افزایش می دهد.

نتیجه گیری: انتظارات واقع بینانه در دنیای استخراج با گوشی

همانطور که بررسی شد، مفهوم استخراج ارز دیجیتال با گوشی نیازمند درک دقیق و واقع بینانه است. در حالی که رویای کسب درآمد قابل توجه از طریق یک گوشی هوشمند جذاب به نظر می رسد، حقیقت این است که استخراج واقعی و سودآور ارزهای دیجیتال مبتنی بر اثبات کار با گوشی هوشمند عملاً ناممکن است. توان پردازشی ناچیز گوشی ها در برابر سخت افزارهای تخصصی ماینینگ، آسیب های جدی به سخت افزار دستگاه و مصرف بالای انرژی، این روش را از منظر اقتصادی بی توجیه می سازد.

آنچه اغلب تحت عنوان ماینینگ با گوشی مطرح می شود، بیشتر به فرآیندهای کسب توکن از طریق اپلیکیشن های موبایل (مانند Pi Network و Electroneum) یا مدیریت قراردادهای استخراج ابری اشاره دارد. این روش ها می توانند راهی برای آشنایی با دنیای ارزهای دیجیتال، سرگرمی، یا مشارکت در فازهای اولیه پروژه های نوپا باشند، اما نباید به عنوان منبع درآمدی پایدار و قابل اتکا تلقی شوند. سودآوری آن ها به آینده نامشخص پروژه و پذیرش بازار بستگی دارد.

برای هرگونه ورود جدی به دنیای ارزهای دیجیتال و کسب درآمد از آن، توصیه می شود به روش های اثبات شده ای نظیر ترید، استیکینگ، یا سرمایه گذاری در تجهیزات تخصصی (با تحقیق و آگاهی کامل از ریسک ها) روی آورد. همواره تحقیق و مطالعه کامل، مدیریت صحیح انتظارات و آگاهی از خطرات امنیتی مرتبط با اپلیکیشن های غیررسمی، از اصول اساسی فعالیت در این حوزه پرنوسان است. با دیدی واقع بینانه، می توان از جنبه های آموزشی و نوآورانه پروژه های قابل دسترس با گوشی بهره مند شد، اما نباید برای کسب سود قابل توجه روی آن ها حساب کرد.