کم ارتفاع ترین شهرهای ایران

ایران سرزمینی با تنوع جغرافیایی بی نظیر از قله های سر به فلک کشیده تا دشت های هموار و سواحل پست گستره ای از ارتفاعات مختلف را در خود جای داده است. در حالی که بسیاری از شهرهای ایران در ارتفاعات قابل توجهی قرار دارند برخی دیگر در مناطق کم ارتفاع واقع شده اند. این تفاوت ارتفاع نه تنها بر آب و هوا و شرایط زندگی در این شهرها تأثیر می گذارد بلکه ویژگی های منحصر به فردی را به فرهنگ و اقتصاد آن ها می بخشد. برای بسیاری از افراد شناخت این تفاوت ها و آگاهی از کم ارتفاع ترین شهرهای ایران می تواند دریچه ای نو به سوی شناخت بهتر این سرزمین پهناور باشد. این شناخت به ما کمک می کند تا با برنامه ریزی دقیق تر سفرهایمان از جاذبه های گردشگری این شهرها لذت ببریم و با درک بهتری از چالش ها و فرصت های زندگی در این مناطق به غنای دانش خود بیفزاییم. با بررسی دقیق این شهرها و ویژگی های برجسته آن ها تصویری کامل تر از تنوع جغرافیایی و فرهنگی ایران به دست خواهیم آورد.

بررسی کم ارتفاع ترین شهرهای ایران

هنگامی که از کم ارتفاع ترین شهرهای ایران صحبت می کنیم در واقع به دنبال مناطقی هستیم که سطح زمین در آن ها نسبت به سطح دریا پایین تر است. این مناطق اغلب در نزدیکی سواحل دریای خزر و خلیج فارس قرار دارند. اما چرا بررسی این شهرها اهمیت دارد؟ آگاهی از ارتفاع یک شهر می تواند اطلاعات مفیدی در مورد آب و هوا پوشش گیاهی و حتی سبک زندگی مردمان آن منطقه به ما بدهد. برای مثال شهرهای کم ارتفاع معمولاً دارای آب و هوای گرم و مرطوب هستند و این شرایط آب و هوایی می تواند بر نوع کشاورزی و معماری خانه ها تأثیر بگذارد. همچنین این شهرها ممکن است با چالش هایی مانند بالا آمدن سطح آب دریا و خطر آب گرفتگی مواجه باشند. از سوی دیگر این مناطق به دلیل نزدیکی به دریا از مزایایی مانند دسترسی آسان به منابع دریایی و رونق گردشگری برخوردارند. بررسی کم ارتفاع ترین شهرهای ایران به ما کمک می کند تا با دیدی بازتر به این مناطق نگاه کنیم و از فرصت ها و چالش های آن ها آگاه شویم.

۱۰ مورد از کم ارتفاع ترین مراکز استان ایران

در میان مراکز استان های ایران تعدادی از شهرها به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود در ارتفاعات پایین تری نسبت به سطح دریا قرار دارند. این شهرها هر کدام با ویژگی های منحصربه فرد خود بخشی از تاریخ فرهنگ و اقتصاد ایران را شکل داده اند. در ادامه به معرفی ۱۰ مورد از کم ارتفاع ترین مراکز استان ایران می پردازیم:

یزد

یزد مرکز استان یزد با وجود قرارگیری در مرکز ایران و در حاشیه کویر ارتفاعی حدود ۱۲۰۰ متر از سطح دریا دارد. این شهر تاریخی با قدمتی که به قرن پنجم میلادی بازمی گردد در دشتی عمدتاً بی آب و علف و پوشیده از شن و ماسه واقع شده است. آب و هوای یزد کاملاً بیابانی است با تابستان های گرم و خشک و زمستان های سرد. با این وجود یزد به دلیل معماری خاص خود با بادگیرها و خانه های خشتی به عنوان یکی از زیباترین شهرهای ایران شناخته می شود. شبکه ای از قنات ها این شهر را به حاشیه کوه شیرکوه متصل می کند و آب مورد نیاز ساکنان را تأمین می نماید. یزد از نظر تاریخی همواره یک پل ارتباطی بین فارس خراسان و کرمان بوده و در محل تلاقی راه های تجاری آسیای مرکزی و هند قرار داشته است. این شهر به دلیل وجود ساختمان های مذهبی فراوان عنوان دارالعباده را به خود اختصاص داده است و میزبان پیروان ادیان مختلف از جمله زرتشتیانی است که اجدادشان در زمان فتح ایران توسط اعراب مسلمان به این منطقه پناه آورده اند.

بجنورد

بجنورد پایتخت استان خراسان شمالی در شمال شرق ایران واقع شده و ارتفاع آن از سطح دریا حدود ۱۰۸۶ متر است. این شهر در میان رشته کوه های کپه داغ آلاداغ و البرز قرار دارد و دارای آب و هوای معتدل کوهستانی با زمستان های سرد است. بجنورد از شمال به ترکمنستان از شمال شرق و جنوب شرق به اسفراین و از جنوب غربی به جاجرم محدود می شود. این شهر با طبیعت زیبا آداب و رسوم متنوع و مردم مهمان نواز هر ساله گردشگران زیادی را به خود جذب می کند. از جاذبه های گردشگری بجنورد می توان به پارک ملی بابا امان عمارت مفخم آتشکده اسپاخو و آبشار حمید اشاره کرد. بجنورد با وجود قرارگیری در منطقه ای کوهستانی به دلیل ارتفاع نسبتاً پایین خود در مقایسه با سایر شهرهای کوهستانی ایران به عنوان یکی از کم ارتفاع ترین مراکز استان شناخته می شود.

مشهد

مشهد پایتخت استان خراسان رضوی و دومین شهر بزرگ ایران با ارتفاعی حدود ۱۰۶۵ متر از سطح دریا در دشتی بین کوهستانی در شمال شرق ایران واقع شده است. این شهر به عنوان یکی از مهم ترین شهرهای تاریخی فرهنگی و مذهبی ایران سالانه پذیرای میلیون ها زائر و گردشگر از سراسر جهان است. دشت مشهد با بیش از ۱۰۰ کیلومتر طول و ۲۵ کیلومتر عرض یکی از بزرگ ترین دشت های کشور است و در آن جاذبه های گردشگری زیادی وجود دارد. آب و هوای مشهد معتدل متمایل به سرد و خشک است با تابستان های گرم و خشک و زمستان های سرد و مرطوب. حرم مطهر امام رضا (ع) به عنوان مهم ترین جاذبه مذهبی ایران در قلب این شهر قرار دارد و سالانه میلیون ها زائر را به خود جذب می کند. علاوه بر حرم مطهر مشهد دارای جاذبه های تاریخی و فرهنگی دیگری نیز هست از جمله موزه آستان قدس رضوی آرامگاه فردوسی و پارک ملت.

قم

قم پایتخت استان قم در جنوب تهران واقع شده است. این شهر در دشتی نزدیک به رودخانه قمرود قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا حدود ۹۳۲ متر است. اقلیم قم بسیار گرم و خشک است با تابستان های داغ و زمستان های سرد و خشک. به همین دلیل بهترین زمان برای سفر به قم فصل های بهار و پاییز است. یکی از مشکلات مهمی که قم با آن مواجه است کمبود آب است. خشکسالی های پی درپی موجب شده تا در سال های گذشته این شهر با کمبود آب مواجه شود. حرم حضرت معصومه (س) به عنوان یکی از مهم ترین اماکن مذهبی ایران در قلب این شهر قرار دارد و سالانه میزبان زائران بسیاری از سراسر ایران و جهان است. علاوه بر حرم مطهر قم دارای بناهای تاریخی و مذهبی دیگری نیز هست از جمله مسجد جمکران مدرسه فیضیه و خانه تاریخی یزدان پناه.

گرگان

گرگان شهری در استان گلستان در شرق ایران واقع شده است و در گذشته با نام استرآباد شناخته می شد. این شهر با ارتفاعی حدود ۱۷۴ متر از سطح دریا در زمره کم ارتفاع ترین شهرهای ایران قرار دارد. آب و هوای گرگان معتدل است و به عنوان یکی از شهرهای شمالی کشور دارای پوشش گیاهی متنوعی است. دریا جلگه تالاب دشت و خلیج تنها بخشی از گستردگی پوشش گیاهی در گرگان و استان گلستان است. این شهر از شمال به آق قلا از جنوب به رشته کوه های البرز از غرب به علی آباد کتول و از شرق به کردکوی محدود می شود. گرگان یکی از شهرهای تاریخی شمال کشور است و دارای دو تپه باستانی مشهور به نام های تورنگ تپه و شاه تپه است. در طول تاریخ گرگان به عنوان یکی از مهم ترین بنادر دریای خزر شناخته شده و نقش بسیار مهمی در تجارت بین المللی داشته است. این شهر همچنان یکی از مهم ترین مراکز صید ماهی در ایران است و به همین دلیل گردشگران زیادی را به خود جذب می کند.

ساری

ساری یکی از شهرهای پرجمعیت شمالی ایران و بزرگ ترین شهر استان مازندران است. سکونت انسان در این منطقه به بیش از ۵ هزار سال پیش برمی گردد و ارتفاع ساری از سطح دریا حدود ۵۴ متر است. پوشش گیاهی ساری از جمله جنگل ها کوهستان ها و دریا به عنوان یکی از مهم ترین منابع طبیعی این شهر آب و هوایی معتدل و خوشایند را به ارمغان می آورد. رودخانه تجن یکی از رودخانه های درون شهری ساری است که از شرق این شهر می گذرد. این رودخانه از ۳ شاخه اصلی زارم رود در شمال شاخه اصلی تجن در مرکز و شاخه سفید رود در جنوب حوضه آبریز تشکیل می شود. این رودخانه به عنوان یکی از منابع آبی بسیار مهم در منطقه در تأمین آب برای کشاورزی و دیگر فعالیت های اقتصادی ساری دارای اهمیت بسیاری است. به همین دلیل تفریحات آبی و ماهیگیری در این رودخانه از محبوب ترین فعالیت های تفریحی در ساری به شمار می روند. ساری به دلیل نزدیکی به دریای خزر و جنگل های هیرکانی دارای جاذبه های طبیعی فراوانی است که سالانه گردشگران زیادی را به خود جذب می کند.

اهواز

اهواز یکی از شهرهای کلان و مهم ایران در استان خوزستان واقع شده است. این شهر با فاصله ۱۰ متری از سطح دریا و با وسعتی بالغ بر ۱۸۶۵۰ هکتار به عنوان یکی از شهرهای وسیع ایران محسوب می شود. به دلیل وجود جلگه های گسترده در بخش بزرگی از استان خوزستان کمبود شدید پوشش گیاهی و وجود شرکت های نفتی هوای این شهر گرم و خشک است و بر این اساس اهواز را در رده گرم ترین شهرهای جهان قرار داده اند. متأسفانه آلودگی هوا در اهواز به گونه ای شدید شده است که این شهر را بعد از تهران و اصفهان به آلوده ترین شهر ایران تبدیل کرده است. افزایش گرد و غبارها در سال های اخیر به شدت محیط زیست اهواز را تحت تأثیر قرار داده و باعث ایجاد مشکلات تنفسی برای ساکنان این شهر شده است. اهواز به عنوان مرکز استان خوزستان یکی از مهم ترین مراکز صنعتی و اقتصادی ایران است و نقش مهمی در تولید نفت و گاز کشور ایفا می کند. رودخانه کارون به عنوان بزرگ ترین رودخانه ایران از میان این شهر می گذرد و به آن زیبایی خاصی می بخشد. با این وجود آلودگی این رودخانه نیز یکی از مشکلات جدی زیست محیطی اهواز است.

بندرعباس

بندرعباس مرکز استان هرمزگان و یکی از شهرهای جنوبی ایران است که در گذشته به نام بندر گمبرون شناخته می شد. این شهر با ارتفاعی حدود ۹ متر از سطح دریا واقع شده است. بندرعباس از سوی شمال به ارتفاعات و کوه و از سوی جنوب به دریا منتهی می شود. آب و هوای بندرعباس گرم و مرطوب است و از نیمه دوم آبان تا نیمه اول فروردین آب و هوای خوبی دارد. بندرعباس از دیرباز به عنوان یکی از بنادر مهم کشور شناخته شده است و بسیاری از مبادلات تجاری و اقتصادی از راه این بندر انجام می شده است. در اسناد تاریخی و نوشته های هرودوت مورخ یونانی در زمان فرمانروایی داریوش بندرعباس به عنوان یکی از بنادر مهم ایران شناخته شده بود. به علاوه این شهر به عنوان مرکز تجارت و صادرات غیرنفتی در جنوب کشور شناخته می شود. بندرعباس دارای جاذبه های گردشگری فراوانی است که هر ساله گردشگران زیادی را به سوی خود جذب می کند. از جمله جاذبه های گردشگری این شهر می توان به جزیره هنگام قلعه حجر مسجد جامع بندرعباس و بازار بندرعباس اشاره کرد. علیرغم اینکه بندرعباس یکی از شهرهای گرم ایران است با توجه به جاذبه های طبیعی و تاریخی خود همواره مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفته است.

بوشهر

بوشهر شهری بندری در جنوب غربی ایران است که در منطقه ساحلی خلیج فارس واقع شده است. این شهر دارای ارتفاعی حدود ۴ متر از سطح دریا است و آب و هوایی نیمه گرم دارد. گرم ترین ماه سال در بوشهر تیر ماه است و اگر قصد دارید در خنک ترین زمان ممکن به بوشهر سفر کنید می توانید دی ماه را انتخاب کنید زیرا در این ماه آب و هوای بوشهر در سردترین حالت ممکن قرار دارد. بنای بوشهر را به اردشیر ساسانی نسبت داده اند و نام قدیمی آن رام اردشیر بوده است. این شهر دارای تاریخی باستانی و فرهنگی غنی است و به عنوان یکی از مهم ترین بنادر جنوب غربی ایران شناخته می شود. بندر بوشهر از شمال به بندر گناوه از جنوب به خلیج فارس از غرب به فراشبند و از شرق به خلیج فارس محدود می شود. بوشهر شهری با جاذبه های طبیعی و تاریخی بسیار است که هر ساله گردشگران زیادی را به خود جذب می کند. همچنین بوشهر به عنوان یکی از مراکز صنعتی و تجاری مهم کشور به شمار می رود و برای تجارت و صادرات محصولات نفتی خدمات دریایی و زیرساخت های حمل و نقل اهمیت بسیاری دارد.

رشت

رشت مرکز استان گیلان در شمال ایران واقع شده است. ارتفاع این شهر به طور میانگین تنها ۴ متر بالاتر از سطح دریا است و به همین دلیل در کنار فاصله کم از دریا رطوبت بسیار بالایی را دارد و میزان بارندگی در آن بسیار بالاست. به دلیل ریزش باران های ریز و یکسره رشت به شهر باران های نقره ای مشهور شده است. آب و هوای رشت را از نظر جغرافیایی آب و هوای معتدل کاسپین نامیده می شود. این شرایط آب و هوایی به دو عامل جغرافیایی برمی گردد: پستی فوق العاده سواحل و بادهای منطقه ای کاسپین. در این شهر حدود ۱۳۵ روز از سال باران می بارد و به همین دلیل مردم آن سقف خانه های خود را شیب دار و تا سال های اخیر از جنس سفال می ساختند. میانگین بارش در این شهر ۱۳۵۹ میلی متر در سال است و دارای رتبه اول در کشور می باشد. البته به خاطر معتدل بودن آب و هوا به ندرت در این شهر برف می آید اما گاهی با ورود سرمای قطبی و استثنایی مرکز پرفشار سیبری و یا مراکز پرفشار قطبی روسیه شاهد برف سنگین در منطقه هستیم. با اینکه رشت از کم ارتفاع ترین شهرهای ایران به شمار می رود جالب است بدانید که قله درفک در جنوب شهر رشت که متعلق به رشته کوه های البرز است ۳۵۰۰ متر ارتفاع دارد! رشت با تاریخ و فرهنگی غنی همچنین یکی از مهم ترین شهرهای شمال ایران بوده و به عنوان مرکز صنعتی و تجاری و همچنین گردشگری این منطقه اهمیت ویژه ایفا می کند. این شهر دارای بازارهایی با محصولات محلی و سنتی مراکز تفریحی و توریستی موزه ها و بناهای تاریخی است که هر ساله گردشگران بسیاری را به خود جذب می کنند. همچنین شهر رشت به عنوان مرکز صنعتی و تولیدی در زمینه های نساجی چوب و مبلمان غذایی و دارویی معروف است و محصولات با کیفیتی را در این زمینه تولید می کند.

کم ارتفاع ترین شهرهای ایران کدامند؟

شهرهای ساحلی شمال و جنوب ایران به دلیل قرارگیری در نزدیکی دریا به عنوان کم ارتفاع ترین شهرهای ایران شناخته می شوند. شهرهایی مانند رشت بندرعباس و بوشهر از جمله این شهرها هستند.

کم ارتفاع ترین نقطه ایران کجاست؟

بر اساس اطلاعات موجود پست ترین نقطه در ایران در سواحل دریای خزر قرار دارد که ارتفاع آن حدود ۲۸ متر پایین تر از سطح دریای آزاد است.

ارتفاع شهرها را چگونه اندازه گیری می کنند؟

ارتفاع شهرها معمولاً با استفاده از میانگین ارتفاع نقاط مختلف شهر نسبت به سطح متوسط دریاهای آزاد اندازه گیری می شود. این اندازه گیری با دستگاه های دقیق ارتفاع سنجی انجام می گیرد.

کمترین میزان ارتفاع از سطح دریا چقدر است؟

کمترین میزان ارتفاع از سطح دریا در ایران مربوط به مناطق ساحلی دریای خزر است که در برخی نقاط تا حدود ۲۸ متر پایین تر از سطح دریای آزاد نیز می رسد.